Het levenstestament bij dementie

Iedereen is in beginsel wilsbekwaam en velen zullen het altijd blijven. Sommige mensen hebben dus pech en komen in een situatie terecht waarbij ze niet meer wilsbekwaam zijn, bijvoorbeeld wanneer ze een bepaalde vorm van dementie krijgen. In de eerste fase van de dementie kan de persoon die het heeft vaak nog wel wensen duidelijk maken, maar naarmate de ziekte vordert niet meer en dan is het goed als er op tijd een levenstestament opgesteld en ondertekend is.

Wilsbekwaamheid 

Iemand is wilsbekwaam als hij/zij kan anticiperen op de gevolgen van keuzes en handelingen. De persoon beschikt dan over alle informatie betreffende de kwestie waarover een beslissing genomen moet worden en weet wat de gevolgen zijn van de gemaakte keuzes. 

Wilsonbekwaam 

Iemand is wilsonbekwaam als hij/zij de informatie niet begrijpt en daarom niet in staat is om een beslissing te nemen. Iemand overziet de gevolgen van keuzes niet en weet niet waar het over gaat. 

Levenstestament 

Een levenstestament is een testament dat je opstelt wanneer je wilsbekwaam bent en waarin je iemand anders aanwijst om jouw belangen te behartigen tegen de tijd dat je niet meer wilsbekwaam bent. Op deze manier leg je vast dat er rekening wordt gehouden met jouw wensen omtrent wonen, zorg, financiën e.d.  

Het levenstestament kan alleen bij een notaris opgesteld worden en deze zal dan ook bekijken of iemand wel wilsbekwaam is op het moment dat het opgesteld wordt. Als dit niet zo blijkt te zijn dan is het testament niet rechtsgeldig. Bij twijfel kan de notaris ervoor kiezen om hulp in te roepen van een onafhankelijke gespecialiseerde arts. Dit mag alleen met toestemming van de persoon waar het om gaat. 

Dementie 

Bij dementie is het heel belangrijk om het levenstestament te laten opstellen in de beginfase van de ziekte. Dan is men over het algemeen nog wilsbekwaam en dan is het document rechtsgeldig. Wanneer men te lang wacht en de persoon met dementie is niet meer wilsbekwaam dan heeft het geen zin meer. Het wordt dan ook een stuk moeilijker wanneer er zaken geregeld moeten worden waar de persoon met dementie voor moet tekenen. Denk hierbij aan bankzaken, verhogen van een hypotheek, verkopen van een huis, giften en schenkingen, de zorg voor de naaste met dementie.

Het is geen testament

Het levenstestament vervangt NIET het testament. In het testament wordt de nalatenschap geregeld en is geldig na overlijden. In het levenstestament wordt je wensen en volmacht geregeld bij leven.

Moeilijk onderwerp 

Praten met iemand met een beginnende vorm van dementie over het levenstestament is niet altijd makkelijk. Het is niet leuk en moeilijk om erover te beginnen. Vraag evt. iemand anders, zoals de casemanager dementie, om hierover te beginnen met de persoon die het aangaat. Soms is die opening genoeg om het bespreekbaar te maken.

Meer weten?

Wilt u meer weten? Klik dan hier en lees alles over het levenstestament op de website Alzheimer Nederland.


Monika Eberhart





Photo by Cytonn Photography on Unsplash