Mantelzorger zorg ook voor uzelf

Voor mantelzorgers van mensen met dementie is het vaak een vanzelfsprekendheid om voor hun naaste met dementie te zorgen. Liefde en zorg verleggen de grenzen van zelfzorg. Overbelasting sluipt er langzaam in en het komt te vaak voor dat mantelzorgers er te laat achter komen dat ze overbelast zijn. 

Tips om voor jezelf te zorgen tijdens de zorg voor iemand met dementie 

- Ken uw grenzen -  Het is belangrijk om niet te vergeten dat u gewoon een mens bent en niet alles alleen kunt doen. Er is een grens aan het kunnen. Focus op wat u kunt en accepteer wat u niet kunt doen.

- Maak een prioriteitenlijst -  Maak een lijst van belangrijke en minder belangrijke dingen die u moet doen. Zet de belangrijke zaken bovenaan en vergeef uzelf als de minder belangrijke zaken niet lukken. Ze zijn niet voor niets minder belangrijk.

- Vergelijk uzelf niet met anderen -  Probeer uw eigen situatie niet te vergelijken met die van anderen. U kunt dan het gevoel krijgen dat anderen hun situatie beter aankunnen dan u, maar elke situatie is anders en staat op zichzelf. Elk huisje zijn kruisje luidt het gezegde. U kunt tegen dingen aanlopen die u moeilijk vindt en bij anderen makkelijk lijken, maar anderen kunnen het omgekeerde ervaren.

- Ga de confrontatie aan met uw gevoelens -  Het is belangrijk om te herkennen wat u voelt en waarom u het voelt. Accepteer negatieve gevoelens, u bent hier niet alleen in. Negatieve gevoelens bij de zorg voor iemand met dementie zijn normaal, het overkomt iedereen. Het is een moeilijke en zware ziekte. U bent geen slecht mens omdat u wel eens negatieve gevoelens hebt. U zult beter met die gevoelens om kunnen gaan als u het herkent en het van uzelf accepteert.

- Voelt u zich gefrustreerd? Probeer erachter te komen hoe dit komt - Wilt u teveel doen? Krijgt u niet de hulp die u nodig hebt? Als u weet wat de reden van frustratie is dan zult u beter in staat zijn om naar oplossingen te zoeken.

- Praat over wat u bezig houdt - Praten is vaak de eerste stap om te leren omgaan met emoties. Het lijkt simpel en onbelangrijk, maar u zult zich minder geïsoleerd en gestrest voelen en het kan helpen om evt. problemen vanuit een ander perspectief te zien.
Uw gevoelens opproppen maakt problemen groter en dat is slecht voor uzelf en voor de persoon waar u voor zorgt.

- Praat met andere mantelzorgers  - Praten over uw ervaringen met andere mantelzorgers heeft het voordeel dat u dan ook tips en ervaringen van anderen krijgt. Daarbij zult u het best begrepen worden door mensen die in een vergelijkbare situatie zitten, gelijkgestemden. Er bestaan forums en andere contactgroepen waar u lid van kunt worden om ervaringen uit te wisselen.

- Betrek familie en vrienden bij de zorg voor de naaste met dementie - Door anderen te betrekken bij de zorg voor de naaste met dementie krijgt u de mogelijkheid om af en toe vrij te nemen en iets voor uzelf te gaan doen. Hierdoor kunt u zich weer opladen en heeft u meer energie om zorg te bieden. Het is belangrijk om regelmatig, op wekelijkse basis, tijd voor uzelf te nemen.

- Durf om hulp te vragen - Schroom niet om hulp in te schakelen als u het nodig heeft. U hoeft het niet alleen te doen. Als het voor vrienden en familie moeilijk is om te helpen schakel dan vrijwilligers in, dit kan via vrijwilligersorganisaties die in veel gemeentes aanwezig zijn. Er bestaan ook websites waar u op zoek kunt gaan naar een vrijwilliger om u te helpen.

- Focus op het positieve - Er zijn ook positieve kanten aan het zorgen voor een naaste met dementie. U haalt er voldoening uit door te zorgen voor iemand waar u van houdt. Bedenk dat de ander dankbaar is voor uw hulp, ook als dit niet tot uiting gebracht kan worden door de invloed van de dementie.
U kent de persoon met dementie het beste, hierdoor bent u de aangewezen persoon om te helpen. Niemand kan zoveel juiste zorg bieden als u.
Schrijf de leuke dingen op die u meemaakt met de naaste met dementie en lees deze af en toe terug.

- Neem een timeout - Probeer zorg te regelen voor een paar dagen, b.v. een weekend. Soms zijn er zorghotels waar mensen met dementie tijdelijk kunnen verblijven, of u vraagt een vriend of familielid om te gaan logeren bij de persoon met dementie. Gebruik dan de dagen die u vrij bent om iets te doen waar u zelf blij van wordt, die lange wandeling, naar die ene film gaan, dat boek lezen dat er al zo lang in de kast ligt, een avond uitgaan met vrienden e.d.

- Voor uzelf zorgen - Ongeacht hoe u zich voelt, het is van cruciaal belang om goed voor uzelf te zorgen. Alleen in gezonde toestand kunt u voor een ander zorgen.

• Probeer elke dag gezond te eten volgens de schijf van vijf. Eet elke dag fruit en groente en drink voldoende (1 a 2 liter per dag)
• Probeer genoeg te bewegen, neem de trap i.p.v. de lift, ga wandelen of fietsen. Ga naar de sportschool of kies een sport die u leuk vindt en sluit u daarbij aan. 
• Besteed aandacht aan uw interesses en hobby's. 
• Slaap genoeg, niet te weinig en ook niet teveel. Slaap is nodig voor het herstel van het lichaam en de hersenen. U moet voldoende opladen om de volgende dag weer fit te zijn. Zeven a acht uur slapen is ideaal voor volwassenen. 
• Heeft u zelf een beperking? zorg dan dat u zelf voldoende hulp krijgt zodat niet al uw energie opgaat aan zorgen voor uzelf. 
• Als u de persoon met dementie ook lichamelijk moet helpen, probeer dan om uw eigen lichaam niet te overbelasten. Vraag evt. een ergocoach of fysiotherapeut om tips hoe u het beste lichamelijke ondersteuning kunt bieden zonder uw eigen lichaam te overbelasten of te beschadigen. Rugproblemen ontstaan sneller dan u zou denken. 

- Durf pauze te nemen - Neem pauze als u voelt dat u het nodig hebt. Neem een kop thee, lees de krant, maak een korte wandeling, bel een vriendin, scroll door social media. Doe in ieder geval iets korts voor uzelf waarvan u vindt dat u het nodig hebt. 

Als het allemaal echt niet meer gaat

Schakel hulp in. In de meeste gevallen kan dit via de huisarts, deze weet de weg naar professionele hulp voor u te vinden en kan u de juiste handvatten geven om hulp te regelen.

Mantelzorger

Ik ben een mantelzorger,

nooit om gevraagd, zomaar de rol gekregen.

Ik wijs je de weg, geef je een arm,

ik hou je vast, ik hou je warm.

Ik ben een mantelzorger,

ik bestudeer je verdriet.

Af en toe en stiekem,

zonder dat jij het ziet

Ik volg je over elke gang,

uren en dagenlang.

Ik help je met eten, drinken,

douchen en slapen gaan.

Ik ben een mantelzorger.

Ook al ken jij mij niet meer

Ik blijf je vertroetelen

Elke dag, keer op keer

Ik ben een mantelzorger,

maar ik ben ook jouw vrouw

Ik weet dat jij dat telkens vergeet.

Toch hoop dat als ik je aanraak,

dat je het dan voelt en toch,

toch heel eventjes weer weet.

Monika Eberhart 

Bron: www.alzheimers.org.uk

photo credit: dolbinator1000 Getting Some Perspective via photopin (license)