woensdag 3 februari 2016

Dementerende mensen of mensen met dementie ?


Taal is een ding, een moeilijk ding. De Nederlandse taal is grammaticaal niet altijd makkelijk en de d's en t's zijn soms bijna onmogelijk voor mensen die de taal op latere leeftijd geleerd hebben. Ik spreek uit ervaring want ik was zelf 15 toen ik mij de taal eigen moest maken en ik heb nog steeds geen hechte band met de d's en de t's. 
Naar mijn idee zijn grammaticale fouten nog wel te vergeven, ze schaden niemand. Aanspreekfouten, die kunnen wel schadelijk zijn voor mensen. Door mensen verkeerd aan te spreken kun je ze kwetsen en beledigen. Het is daarom belangrijk erop te letten hoe je mensen aanspreekt en hoe je over ze praat. 

Letterlijke betekenis van dementie

Letterlijk betekend dementie geestelijke aftakeling. Dementie is eigenlijk geen ziekte maar een combinatie van ziekteverschijnselen die samen het dementie syndroom vormen. (bron: hersenstichting)

Dementerenden is een hardnekkige aanspreek fout die we maar moeilijk uit kunnen roeien. 


Een voorbeeld:

Elsa is 47 jaar en werkt al meer dan 20 jaar als verzorgende op een PG afdeling van een verpleeghuis. Alle mensen die zij helpt en verzorgd hebben een of andere vorm van dementie. 

Elsa is trots op haar werk, ze doet het met plezier en is er erg goed in. De bewoners houden van Elsa en Elsa is dol op haar dementerende klantjes, zoals ze zelf zegt. 

Als we aan Elsa vragen wat ze het mooist aan haar werk vindt, zegt ze:" Dementerende oudjes zijn de leukste mensen om mee te werken. Het blije gezicht als ik ze geholpen heb, die glimlach, daar doe ik het voor". " Neem nou Jopie, die is al jaren dementerend en woont al heel lang bij ons, hij is helemaal ingeburgerd en bijna een deel van het meubilair. Hij zit al te glimlachen als ik hem 's morgens wakker maak. Jopie is al 89 jaar, maar dat zou je niet zeggen. Ondanks dat hij dementerend is, komt hij nog best goed over hoor. Jopie kwam in de tijd dat indicaties wat makkelijker afgegeven werden, nu zijn dementerende bijna dood als ze bij ons binnen komen". 

Een week later gaat Elsa uit eten met haar beste vriendin Marieke. Marike's moeder heeft net te horen gekregen dat ze kanker heeft. 

Elsa en Marieke zitten in een tapas restaurant en genieten van een drankje.
Elsa kijkt Marike verdrietig aan en zegt:" Ik vind het zo erg voor je dat je moeder kankerend is, Het is zo'n afschuwelijke k..te ziekte. En dan die spanning van niet weten of er uitzaaiingen zijn, dat lijkt me het ergste. Kankerende mensen moeten zo lang wachten voordat ze zekerheid hebben of het uitgezaaid is of niet".
Marieke neemt een slok van haar drankje en laat haar tranen vloeien. Ze kijkt haar vriendin door haar tranen heen aan en zegt: " Kanker Elsa! Mijn moeder heeft kanker! ze is niet de Kanker, ze heeft de ziekte. Mijn moeder HEEFT kanker Elsa! 


Mensen met dementie hebben dementie, mensen met dementie zijn niet de dementie. Ze hebben de ziekte, ze zijn niet de ziekte. 

Uiteraard is het bovenstaand verhaal verzonnen, maar wel gebaseerd op de werkelijkheid. Naar mijn idee zijn er nog teveel mensen die het hebben over dementerende mensen. Meestal zonder kwade bedoelingen en uit onwetendheid. Je komt het nog overal tegen, zoals:

- bij de jeugd
- op de werkvloer
- op school
- in de media
- in het openbare leven 

Zolang mensen het hebben over dementerende en dement vind ik dat we er niet vaak genoeg nadruk op kunnen leggen dat het gaat om mensen met dementie. Mensen hebben ziektes, ze zijn niet de ziektes.
Mensen met dementie hebben dementie, ze zijn niet de dementie. 
En dat is een heel belangrijk verschil. 

Monika Eberhart 

Wilt u niets missen van ons blog? Volg ons dan via de knop rechts boven door deel te nemen aan dit blog. 





photo credit: The Cross-Processed Coneflower via photopin (license)

7 opmerkingen:

  1. En zo is dat! Het is mij inderdaad ook opgevallen dan veel mensen die werken met mensen met dementie ook spreken over dementerenden. NOT DONE!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Helemaal mee eens! In voorlichtingen die ik geef zeg ik ook altijd waarom ik het woord 'dementerende' niet gebruik. Ik vergelijk het dan zelf met diabetes.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Dementerende mensen .... Mensen met dementie .... MENSEN!

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Jos van der Deure23 februari 2016 om 17:50

    Zo mee eens. Dit voorbeeld maakt het wel heel duidelijk.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Zo is dat! het gaat over mensen met dementie die het verdienen benaderd te worden vanuit respect. Tijd om te wennen aan 'nieuwe taal'. Oude taal stigmatiseert

    zie ook http://www.krachtvanbeleving.nl/wp-inhoudKVB/uploads/2015/10/Trouw-sept-2015-ingezonden-brief-TB-taalgebruik.pdf

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Jolanda van Kessel30 november 2016 om 21:56

    Mee eens. Zo ook met "mantelzorgers". Het zijn mensen die mantelzorg geven. Maar vooral mens

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Amen, het kan niet genoeg gezegd worden. Dementerenden bestaan niet. http://hetdorp.pauljansen.eu/dementerenden-bestaan-niet/

    BeantwoordenVerwijderen