De term ouderenmishandeling kom je steeds vaker tegen. O.a. de media, zorginstellingen en de overheid besteden er steeds meer aandacht aan. En terecht want in Nederland is 1 op de 20 ouderen slachtoffer van een of andere vorm van mishandeling.
Komt ouderenmishandeling steeds vaker voor? Het komt in ieder geval vaker voor dan wij denken. Een van de oorzaken zou kunnen zijn dat er steeds meer mensen met dementie zijn, steeds meer mantelzorgers die de zorg voor de oudere met dementie niet meer aan kunnen.
Ouderenmishandeling
Al het handelen of nalaten van handelen van al degenen die in een persoonlijke en/of professionele relatie met de oudere (ouder dan 65 jaar) staan, waardoor de oudere persoon (herhaaldelijk) lichamelijke en/of psychische en/of materiële schade lijdt dan wel vermoedelijk zal lijden en waarbij van de kant van de oudere sprake is van een vorm van gedeeltelijke of volledige afhankelijkheid.
We moeten het signaleren
Er is alleen iets aan ouderenmishandeling te doen als we het bespreekbaar durven te maken, als we het durven te herkennen en aan de bel durven te trekken.
Vormen van mishandeling
Volgens het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport onderscheiden we in Nederland zes verschijningsvormen van ouderenmishandeling.
- Lichamelijke mishandeling
- Psychische mishandeling
- Verwaarlozing
- Financiële uitbuiting
- Seksueel misbruik
- Schending van rechten
Lichamelijke mishandeling
Elke vorm van lichamelijk de ander pijn doen: schoppen, slaan, knijpen, haren trekken, branden. Maar ook: vastbinden, dwingen van het nemen van teveel of te weinig medicatie.
Signalen
Blauwe plekken, brandwonden, snijwonden, schaafwonden, blaren, zwellingen, striemen, sufheid, apathie, angst (in elkaar duiken als je de persoon aan wilt raken).
Psychische mishandeling
Elke vorm van psychisch de ander kwetsen en verdriet aandoen: stelselmatig pesten, treiteren, uitdagen, schelden, sarren, dreigen, vernederen, onder druk zetten, chanteren, omkopen, in een kwaad daglicht zetten.
Signalen
Onverklaarbare angst, verwardheid, verdriet, huilen zonder aanwijsbare reden, slapeloosheid, geen eetlust hebben, schuchterheid, wantrouwen naar alles en iedereen, laag reactievermogen.
Andere signalen die ook kunnen duiden op psychische mishandeling zijn: geen toegang hebben tot sociale contacten, opgesloten zijn in huis, geen privacy als er bezoek komt. Een oudere kan soms mishandeld worden door iemand die vaak op bezoek komt en waarmee het gezellig lijkt te zijn. Soms vind de oudere dit beter dan dat er helemaal niemand op bezoek komt.
Verwaarlozing
Elke vorm van toegangsbelemmering tot de basisbehoeftes die elk mens nodig heeft: te weinig eten en drinken, te weinig lichamelijke en huiselijke hygiëne, te weinig emotionele zorg, aandacht, liefde, warmte en respect.
Signalen
Afvallen door ondervoeding, uitdroging, slechte hygiëne, sterke lichaamsgeur, onverzorgd en ongewassen haar, lichamelijke achteruitgang, te weinig eten en drinken in huis (kijk eens in de koelkast), onverschilligheid, depressie, apathie, frustratie.
Financiële uitbuiting
Elke vorm van wegnemen en profiteren van de bezittingen van de oudere zonder dat deze het weet: stelen van bankpas, juwelen en andere waardevolle spullen, pinnen met de pas van de oudere, boodschappen voor jezelf doen met de pas van de oudere, spullen van de oudere verkopen, afpersing, testament wijzigen onder dwang.
Signalen
Onverklaarbare geldopnames, regelmatige afschrijvingen van kleine pinbedragen, verdwijnen van sieraden en andere waardevolle spullen uit huis, ontstaan van schulden, huur of hypotheekachterstand, opvallende toenemende interesse door familie in geld en/of bezittingen van de oudere.
Seksueel misbruik
Elke vorm van seksuele handelingen met of in het bijzijn van de oudere zonder diens toestemming: naaktfoto's maken, betasten, aanranden, verkrachten, confronteren met pornografisch materiaal.
Signalen
Bloedvlekken in kleding en beddengoed, geslachtsziektes, kneuzingen aan binnenkant van de dijen, problemen met zitten en lopen, onrust en angst bij lichamelijke verzorging en/of onderzoek, nachtmerries.
Schending van rechten
Elke vorm van beperking van vrijheid, privacy en zelfbeschikking: geen sociale contacten, geen bezoek , telefoon, geen persoonlijke post (geen kennis van) opgesloten worden.
Signalen
Angstig, onzeker, teruggetrokken, depressie, nachtmerries, onderdanige houding naar anderen toe.
Naarmate de oudere afhankelijker wordt neemt ook het risico op mishandeling toe. De mantelzorger of andere verzorgende kan overbelast raken door de zorgzwaarte van de zorgvrager.
Vrouwen zijn vaker het slachtoffer van ouderenmishandeling dan mannen.
Samenwonende ouderen blijken vaker mishandeld te worden dan alleen wonende. Kinderen die op jeugdige leeftijd geconfronteerd zijn met geweld in het gezien hebben meer kans om zelf agressie te gebruiken als middel om conflicten op te lossen.
Wat te doen bij vermoeden van ouderenmishandeling
Komt u een oudere tegen waarvan u het vermoeden heeft dat deze mishandeld wordt, maar u weet het niet zeker? Dan is het toch belangrijk om hier iets mee te doen. Op de website van voor veilig thuis kunt u lezen wat u kunt doen. Klik hier en lees verder.
Wat NIET te doen bij ouderenmishandeling
Negeren, nooit negeren. Altijd iets mee doen!
Monika Eberhart
Meer informatie: Kennisbank aanpak ouderenmishandeling
Bronnen: Wikipedia, huiselijkgeweld.nl, seksueelmisdrijf.nl, ouderenombudsman.nl, voorveiligthuis.nl.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten