Mevr. Ansems bezoekt al jaren het dagactiviteitencentrum. Door haar vrolijke gedrag hebben wij het idee dat ze het naar haar zin heeft, maar dit weten we niet zeker want mevr. kan het ons niet vertellen. Ze heeft afasie en daarnaast gevorderde dementie.
Vandaag mogen we mevr. Ansems weer begroeten. Lachend zit ze in de bus naar buiten te kijken. Als de buschauffeur haar helpt met uitstappen zie ik dat dit steeds moeilijker gaat, het lijkt erop dat ze de hoge treden van de bus eng vindt. Misschien wordt het tijd om mevr. met de lift de bus in en uit te gaan helpen.
Mijn collega Anja begeleid mevr. naar binnen, dit doet ze met veel liefde en geduld. Mevr. Ansems vertrouwd op haar arm en laat zich voorzichtig meenemen naar de woonkamer. Ze loopt onzeker, maar wel lachend.
Eenmaal binnen wordt mevr. door de andere bezoekers begroet, zij lacht terug maar zegt verder niets. Door haar afasie kan mevr. niet zeggen wat ze denkt en misschien heeft haar dementie haar geheugen zodanig aangetast dat ze nu ook niet meer weet wat ze wil zeggen. Maar dit is voor ons alleen maar speculatie. Het is onze taak om met mevr. via haar lichaamstaal te communiceren.
Tijdens het koffie-uurtje bespreken we wat artikelen uit de krant. We gebruiken de krant vooral om gesprekken op gang te krijgen over onderwerpen die vroeger bij het dagelijks leven hoorden zoals b.v. de manier van stoken vroeger. Nu gaat het via gas, zonnepanelen, windmolens, maar veel ouderen weten nog goed hoe het was om met kolen te stoken. Er wordt over en weer gepraat over de soorten kolen, de soorten kachels, waar de kolen vandaan kwamen enz. enz.
Mevr. Ansems kijkt de medebezoekers vrolijk aan en lacht. Wij weten niet of zij weet waar we het over hebben, maar ze lacht.
Ze krijgt haar koffie aangereikt van Anja. Mevr. is niet meer in staat om zelf het kopje te pakken en te gaan drinken, maar als we het in haar handen geven dan neemt ze soms de handeling over.
Tijdens het middageten begrijpt mevr. niet meer hoe ze moet eten. We geven daarom de soep in een grote mok, deze kan ze dan zelfstandig (met wat stimulans) drinken.
Mevr. zit tijdens het eten naast mevr. Bruinsma. Mevr. Bruinsma kan er niet zo goed tegen als mevr. Ansems niet eet. Ze kijkt haar doordringend in de ogen en vertelt haar dat ze moet eten. "Het is van jou hoor! Eet nou op!" maar, mevr. Ansems kijkt haar alleen maar lachend aan en knikt. Mevr. Bruinsma raakt geïrriteerd en pakt de vork, doet er wat eten op en stuurt richting de mond van mevr. Ansems. "Doe je mond maar open! je moet eten hoor!". Mevr. Ansems kijkt lachend en doet haar mond open. En zo gaat het een paar happen lang. Mooi om te zien hoe de ene persoon met dementie de andere helpt, ook al is het dan mopperend. Toch hebben we de indruk dat mevr. Ansems het niet zo leuk vindt.
Halverwege de maaltijd heeft mevr. Ansems er geen zin meer in en begint tegen te stribbelen waardoor mevr. Bruinsma boos wordt en het fout lijkt te gaan. Voordat het een kans krijgt te escaleren grijpt Anja in en gaat op het krukje naast mevr. Ansems zitten. Ze bedankt mevr. Bruinsma voor haar hulp en richt zich op mevr. Ansems. Ze neemt de tijd en wacht tot ze oogcontact hebben en praat dan met lieve zachte toon tegen haar. Ze vraagt of ze nog honger heeft. Mevr. Ansems reageert door te lachen en doet haar mond open. Anja helpt haar verder met haar eten.
Vanaf de personeelstafel bestudeer ik het tafereel tussen Anja en mevr. Ansems. Het is zo mooi om te zien wat je allemaal kunt bereiken met liefde en geduld, vooral met geduld. Het samenspel tussen een oudere met dementie en een begeleidster van begin dertig. Mevr. Ansems wordt rustig van Anja en het lijkt erop dat ze zelfs geniet van het eten, maar dat ik mijn interpretatie. Als je aan mevr. Ansems vraagt of het eten smaakt dan lacht ze alleen maar.
Na het middageten ga ik mevr. Ansems helpen met het toiletbezoek. Dat is een lastige klus want mevr. begrijpt niet meer wat ze bij de wc moet doen. We gaan samen de toiletruimte in en ik vraag haar of ze misschien moet plassen, ze lacht.
Ik vertel haar dat ik haar ga helpen om haar broek naar beneden te doen zodat ze op de wc kan gaan zitten. Ze kijkt me aan, lacht en houdt haar broek heel stevig vast (wat is ze sterk). Ze is niet van plan om haar broek naar beneden te laten trekken. Ik probeer nog eens uit te leggen wat de bedoeling is en dan opeens begint ze luid en duidelijk te vloeken. Ik weet even niet wat ik moet doen.
Om haar even af te leiden loop ik met haar naar de wastafel en doe ik de warme kraan aan. Ik begin mijn handen te wassen en hoop dat ze met me mee gaat doen. Even snapt ze het niet. Ik vraag mij opeens serieus af waarom alles wit in deze ruimte? Er is voor mevr. Ansems misschien wel helemaal geen verschil tussen muren, wastafel en wc. Maar goed, het lijkt te lukken, mevr. wast samen met mij haar handen. Ze lacht. Ik hoop dat het geluid van water haar blaas gaat prikkelen.
Na het handen wassen vraag ik nogmaals aan mevr. of ze moet plassen. Ze gaat voor de wc staan maar schud heftig van nee. Ik weet niet of ze weet wat ik bedoel, maar haar nee is duidelijk nee.
Mevr. draagt een inco, ik kan het toiletmoment voorlopig overslaan en ik weet dat ik geen andere keuze heb, maar dat gaat wel tegen mijn gevoel in.
Een klein uur later neemt Anja mevr. mee naar het toilet. Liever elk uur proberen zonder succes en maar een keer en de rest aan de inco over laten.
Geen idee wat zich daar allemaal op het toilet afspeelt, maar na zo'n tien minuten komen beide dames lachend terug. Gelukt! Anja blij en mevr. Ansems lijkt ook blij.
Misschien heeft mevr. Ansems meer vertrouwen in Anja dan in mij, misschien moest ze een uur geleden echt niet naar de wc. misschien is Anja geduldiger dan ik, misschien, misschien..........na ja, het maakt niet uit, de blaas is geleegd.
Mevr. Ansems is een lieve vrolijke vrouw. Altijd aan het lachen, om alles en iedereen. Afgaande op haar lach zou je denken dat ze gelukkig is, maar is dat ook echt zo? We zullen het nooit weten want mevr. Ansems heeft dementie en afasie, ze heeft het allebei.
Monika Eberhart
Mijn collega Anja begeleid mevr. naar binnen, dit doet ze met veel liefde en geduld. Mevr. Ansems vertrouwd op haar arm en laat zich voorzichtig meenemen naar de woonkamer. Ze loopt onzeker, maar wel lachend.
Eenmaal binnen wordt mevr. door de andere bezoekers begroet, zij lacht terug maar zegt verder niets. Door haar afasie kan mevr. niet zeggen wat ze denkt en misschien heeft haar dementie haar geheugen zodanig aangetast dat ze nu ook niet meer weet wat ze wil zeggen. Maar dit is voor ons alleen maar speculatie. Het is onze taak om met mevr. via haar lichaamstaal te communiceren.
Tijdens het koffie-uurtje bespreken we wat artikelen uit de krant. We gebruiken de krant vooral om gesprekken op gang te krijgen over onderwerpen die vroeger bij het dagelijks leven hoorden zoals b.v. de manier van stoken vroeger. Nu gaat het via gas, zonnepanelen, windmolens, maar veel ouderen weten nog goed hoe het was om met kolen te stoken. Er wordt over en weer gepraat over de soorten kolen, de soorten kachels, waar de kolen vandaan kwamen enz. enz.
Mevr. Ansems kijkt de medebezoekers vrolijk aan en lacht. Wij weten niet of zij weet waar we het over hebben, maar ze lacht.
Ze krijgt haar koffie aangereikt van Anja. Mevr. is niet meer in staat om zelf het kopje te pakken en te gaan drinken, maar als we het in haar handen geven dan neemt ze soms de handeling over.
Tijdens het middageten begrijpt mevr. niet meer hoe ze moet eten. We geven daarom de soep in een grote mok, deze kan ze dan zelfstandig (met wat stimulans) drinken.
Mevr. zit tijdens het eten naast mevr. Bruinsma. Mevr. Bruinsma kan er niet zo goed tegen als mevr. Ansems niet eet. Ze kijkt haar doordringend in de ogen en vertelt haar dat ze moet eten. "Het is van jou hoor! Eet nou op!" maar, mevr. Ansems kijkt haar alleen maar lachend aan en knikt. Mevr. Bruinsma raakt geïrriteerd en pakt de vork, doet er wat eten op en stuurt richting de mond van mevr. Ansems. "Doe je mond maar open! je moet eten hoor!". Mevr. Ansems kijkt lachend en doet haar mond open. En zo gaat het een paar happen lang. Mooi om te zien hoe de ene persoon met dementie de andere helpt, ook al is het dan mopperend. Toch hebben we de indruk dat mevr. Ansems het niet zo leuk vindt.
Halverwege de maaltijd heeft mevr. Ansems er geen zin meer in en begint tegen te stribbelen waardoor mevr. Bruinsma boos wordt en het fout lijkt te gaan. Voordat het een kans krijgt te escaleren grijpt Anja in en gaat op het krukje naast mevr. Ansems zitten. Ze bedankt mevr. Bruinsma voor haar hulp en richt zich op mevr. Ansems. Ze neemt de tijd en wacht tot ze oogcontact hebben en praat dan met lieve zachte toon tegen haar. Ze vraagt of ze nog honger heeft. Mevr. Ansems reageert door te lachen en doet haar mond open. Anja helpt haar verder met haar eten.
Vanaf de personeelstafel bestudeer ik het tafereel tussen Anja en mevr. Ansems. Het is zo mooi om te zien wat je allemaal kunt bereiken met liefde en geduld, vooral met geduld. Het samenspel tussen een oudere met dementie en een begeleidster van begin dertig. Mevr. Ansems wordt rustig van Anja en het lijkt erop dat ze zelfs geniet van het eten, maar dat ik mijn interpretatie. Als je aan mevr. Ansems vraagt of het eten smaakt dan lacht ze alleen maar.
Na het middageten ga ik mevr. Ansems helpen met het toiletbezoek. Dat is een lastige klus want mevr. begrijpt niet meer wat ze bij de wc moet doen. We gaan samen de toiletruimte in en ik vraag haar of ze misschien moet plassen, ze lacht.
Ik vertel haar dat ik haar ga helpen om haar broek naar beneden te doen zodat ze op de wc kan gaan zitten. Ze kijkt me aan, lacht en houdt haar broek heel stevig vast (wat is ze sterk). Ze is niet van plan om haar broek naar beneden te laten trekken. Ik probeer nog eens uit te leggen wat de bedoeling is en dan opeens begint ze luid en duidelijk te vloeken. Ik weet even niet wat ik moet doen.
Om haar even af te leiden loop ik met haar naar de wastafel en doe ik de warme kraan aan. Ik begin mijn handen te wassen en hoop dat ze met me mee gaat doen. Even snapt ze het niet. Ik vraag mij opeens serieus af waarom alles wit in deze ruimte? Er is voor mevr. Ansems misschien wel helemaal geen verschil tussen muren, wastafel en wc. Maar goed, het lijkt te lukken, mevr. wast samen met mij haar handen. Ze lacht. Ik hoop dat het geluid van water haar blaas gaat prikkelen.
Na het handen wassen vraag ik nogmaals aan mevr. of ze moet plassen. Ze gaat voor de wc staan maar schud heftig van nee. Ik weet niet of ze weet wat ik bedoel, maar haar nee is duidelijk nee.
Mevr. draagt een inco, ik kan het toiletmoment voorlopig overslaan en ik weet dat ik geen andere keuze heb, maar dat gaat wel tegen mijn gevoel in.
Een klein uur later neemt Anja mevr. mee naar het toilet. Liever elk uur proberen zonder succes en maar een keer en de rest aan de inco over laten.
Geen idee wat zich daar allemaal op het toilet afspeelt, maar na zo'n tien minuten komen beide dames lachend terug. Gelukt! Anja blij en mevr. Ansems lijkt ook blij.
Misschien heeft mevr. Ansems meer vertrouwen in Anja dan in mij, misschien moest ze een uur geleden echt niet naar de wc. misschien is Anja geduldiger dan ik, misschien, misschien..........na ja, het maakt niet uit, de blaas is geleegd.
Mevr. Ansems is een lieve vrolijke vrouw. Altijd aan het lachen, om alles en iedereen. Afgaande op haar lach zou je denken dat ze gelukkig is, maar is dat ook echt zo? We zullen het nooit weten want mevr. Ansems heeft dementie en afasie, ze heeft het allebei.
Monika Eberhart
Geen opmerkingen:
Een reactie posten