Ik wil voor hem/haar zorgen tot het einde

De meest gehoorde stelling bij mantelzorgers van mensen met dementie, met name bij partners, is: Ik wil voor hem/haar zorgen tot het einde. 

Partners gaan soms extreem ver in de zorg voor hun geliefde met dementie. Je kunt je afvragen of de wens om tot het einde voor iemand met dementie te zorgen wel realistisch en haalbaar is. 

Rouwproces

Zodra iemand de diagnose dementie krijgt begint voor de naasten al het rouwproces, het afscheid nemen. De persoon met dementie is begonnen aan de laatste reis zonder te weten hoe deze zal verlopen en hoe lang het gaat duren.

De belangrijkste belofte die mantelzorgers doen aan de geliefde met dementie is dat ze ervoor zullen zorgen tot het einde en deze onder geen enkele voorwaarde zullen laten opnemen in een verpleeghuis. Op dat moment is het moeilijk om te geloven dat deze belofte waarschijnlijk niet nagekomen kan worden.

Zwaar

Zorgen voor iemand voor dementie is zwaar en wordt naarmate de ziekte vordert alleen maar zwaarder en zwaarder. Ongemerkt gaat de mantelzorger de grenzen verleggen zonder zelf te merken dat het eigenlijk teveel is, tot het punt komt dat men moet opgeven. 

Ik spreek vaak mantelzorgers die aangeven dat ze hun naaste veel eerder naar de dagopvang hadden moeten laten gaan omdat ze beseffen dat het de rust geeft waar ze zo naar snakten. Uit schuldgevoel hebben ze niet eerder de stap naar dagopvang durven zetten. Of omdat de persoon met dementie aangeeft dit helemaal niet te willen.

Schuldgevoel is een van de belangrijkste redenen om als mantelzorger alles zelf te willen doen. De wens de zieke naaste een zo goed en prettig mogelijk leven te blijven geven is groot. Maar hoe zit het dan met het eigen leven? Heeft de mantelzorger niet evenveel rechten als de persoon met dementie? Kun je niet beter voor je geliefde zorgen als je zelf ontspannen en uitgerust bent? 

U als mantelzorger hebt even veel recht op een fijn leven als uw naaste met dementie. De ziekte overkomt niet alleen de persoon die het heeft, maar ook zijn/haar naasten. 

Begin met een dagje dagopvang

De naaste met dementie hoeft niet meteen opgenomen te worden in een verpleeghuis huis als de zorg te zwaar begint te worden. Probeer een indicatie voor dagopvang te krijgen en ga eens kijken hoe het daar is. U hoeft als mantelzorger niet 24 uur per dag voor uw naaste te zorgen, dat is eigenlijk een onmenselijke opgave. Iedereen heeft recht op tijd voor zichzelf, al is het maar een paar uur per dag. 

Op de dagopvang komt de persoon met dementie in een andere omgeving terecht en zorgen de medewerkers die daar werken dat uw naaste een fijne en ontspannen dag heeft. Er worden activiteiten gedaan die passen bij de wensen van de persoon met dementie, dit kan helpen om het ziekteverloop te vertragen. 

Terwijl uw naaste met dementie een fijne dag heeft in gezelschap van andere mensen heeft u de mogelijkheid om dingen voor uzelf te doen zonder dat u daarbij afgeleid wordt. Pak een hobby op, bezoek vrienden, ga de stad in of wat dan ook. Doe dingen die u fijn vind en waar u energie van krijgt.  

Als het moment komt dat het echt niet meer gaat 

Er komt een moment dat de mantelzorger beseft dat het echt te zwaar wordt. De naaste met dementie is in een gevorderd stadium van de ziekte terecht gekomen en is totaal afhankelijk. Dit kan zich op allerlei manieren uiten: niet meer eten, incontinentie, niet meer kunnen lopen, niet meer praten, agressie, weglopen, dingen eten die niet eetbaar zijn, niet meer slapen en 's nachts dwalen enz. enz. 

U als mantelzorger staat nu voor een dilemma, zelf de zorg blijven leveren en er aan onderdoor gaan of toch kiezen voor opname. 

Als u kiest voor opname, doe dit dan tijdig en wacht niet tot u het zelf niet meer aankunt en uw naaste met spoed opgenomen moet worden. In het laatste geval kan het nl. zo zijn dat er misschien alleen plek is in een verpleeghuis waar u uw naaste helemaal niet wilde hebben. Dit kan zijn omdat u niet achter hun visie staat of simpelweg omdat het te ver weg is. 

Kiest u tijdig voor opname dan heeft u waarschijnlijk nog de keuze. U kunt dan op uw gemak rondkijken bij verschillende verpleeghuizen en uw naaste in het gewenste verpleeghuis inschrijven (u heeft hier wel een WLZ indicatie nodig). 

Het is goed om te weten dat uw naaste met dementie op een andere plek dan thuis ook goed verzorgd wordt. Het is natuurlijk heel naar om alleen in het huis achter te blijven, of om als kind niet meer bij je ouder thuis op bezoek te kunnen gaan, maar bedenk dat een uitgeruste mantelzorger veel meer voor de naaste met dementie kan betekenen dan een uitgebluste. Als u zich goed voelt zult u meer geduld hebben en meer energie om zo vaak als u wilt uw naaste in het verpleeghuis te bezoeken. 

Wat ik met bovenstaande vooral wil zeggen is: Mantelzorger zorg ook voor uzelf, daar is uw naaste met dementie nog het meest mee geholpen!

Monika Eberhart