Vertrouwd is veilig

Veilig, herkenbaar en huiselijk

Dat is de omgeving waarin we allemaal willen wonen. Voor mensen met dementie geldt dit nog meer, een vertrouwde omgeving is cruciaal voor het welbevinden van deze mensen. 
Naast veilig, herkenbaar en huiselijk zijn vertrouwde gezichten ook heel belangrijk. 


Een vertrouwde omgeving zorgt voor minder stress en minder stress zorgt voor minder onrust.
Mensen met dementie die zich prettig voelen hebben meer kans op een trager verloop van de ziekte, kunnen soms beter functioneren en blijken in staat te zijn nieuwe dingen aan te leren.

Sociaal Geriater Anneke van der Plaats heeft onderzocht waarom de omgeving voor iemand met dementie zo belangrijk is.

Bekijk het filmpje of lees verder en klik hier.

Meer wisseling van personeel door bezuinigingen

Niet alleen de omgeving is belangrijk, het aantal vertrouwde mensen die iemand met dementie om zich heen heeft is ook van invloed op gedrag en welbevinden.

Het is bekend dat de bezuinigingen op de zorg ervoor gezorgd hebben dat veel verzorgenden ontslagen zijn. Daarvoor in de plaats zijn mensen aangenomen met 0 uren contracten (inmiddels bij wet niet meer toegestaan, dus het minimaal mogelijk aantal uren).
Het gevolg is dat de zorgvragers nog meer verschillende gezichten zien dan vroeger. Voor iemand met dementie heeft dit gevolgen die niet wenselijk zijn, zoals o.a.:

- Onrust: een vreemde komt binnen je comfort zone, het is een natuurlijke reactie om daar afstand van te willen nemen.
- Agressie: de nieuweling kent je niet, begrijpt je niet. De persoon met dementie kan zijn/haar gevoelens niet duidelijk maken.
- Wantrouwen: vertrouwen in anderen groeit met de tijd, het is moeilijk vertrouwen in iemand te krijgen als je steeds een nieuw persoon voor je hebt.
- Tegenwerking: mensen met dementie werken sneller mee als ze een vertrouwd gezicht voor zich hebben.

Mensen met dementie die keer op keer een vreemde verzorgende voor zich hebben kunnen moeilijk gedrag gaan vertonen en als gevolg daarvan misschien onnodig en/of onjuiste medicatie krijgen. Het een is het gevolg van het ander.

Onderstaand verhaal is een voorbeeld uit de praktijk, ingezonden door Antonet van Tilburg, zij werkt als verzorgende.

Dementie?

Ik heb een weekje vakantie gehad en lees in de rapportage dat mevrouw Pets rustgevende medicatie heeft gekregen. Ik lees ook dat mevrouw veel zorg weigerde en niet al te aardig was voor de anderen.

Even later loop ik voorzichtig haar kamer binnen, benieuwd hoe mevrouw zal reageren. Mevrouw Pets begroet me vrolijk. “O, meid, ik ben blij dat je er weer bent, je bent zo lang weggeweest!” Grijnzend kijk ik haar aan, is deze mevrouw onhandelbaar? Ik leg uit dat ik een weekje vakantie heb gehad, maar dat ik er nu weer helemaal voor haar ben.
“Heb je het al gehoord?”, vraagt ze dan met een brede glimlach. Ik laat me naast haar op het bed zakken en luister naar wat ze me gaat vertellen. “Ik heb de boel op stelten gezet hoor, in de tijd dat je weg was... als je hoort wat ik allemaal uitgehaald heb!” Ik bijt op mijn lip om mijn lachen in te houden. Maar als ze later ook de details (met glazen water gooien, de zusters uitschelden, enz.) op komische wijze vertelt, schiet ik toch echt hardop in de lach. Is deze mevrouw zo dement en agressief? Volgens mij is ze gewoon ondeugend! “Eén keer waren ze zelfs met z’n drieën,’’ ze gniffelt achter haar hand, ‘’ze konden het niet aan hoor. Later hebben ze zelfs de nachtdienst gehaald, hihi.” Ik herinner me inderdaad de rapportage dat de nachtdienst mevrouw later nog geholpen heeft. “Ik heb lekker daarna de halve nacht gebeld. Ze moeten maar weten dat ik het niet pik dat al die onbekende zustertjes me helpen, al die jonge dingen!” Al is het misschien niet netjes tegenover mijn collega’s, we lachen er samen om en lopen innig gearmd de gang op. Hét bewijs dat ouderen met dementie zeker niet gek zijn, is bij deze maar weer eens bewezen. Maar ook zie ik weer hoe belangrijk het is dat er vast personeel op een groep is.

Natuurlijk is dit een misschien een uitzonderingsverhaal, maar het zijn dingen die soms kunnen gebeuren. Dat je ondanks het verdriet en de angst die dementie met zich mee kan brengen, er ook met elkaar om kan lachen. Verdriet en blijdschap liggen dicht bij elkaar in de werk, en dat maakt ons/mijn beroep ook zo’n prachtvak!

Antonet van Tilburg

Monika Eberhart