Dementie komt steeds meer voor, de meeste mensen met dementie hebben Alzheimer. Alzheimer is een ziekte die het geheugen aantast waardoor het gedrag van mensen die eraan lijden gaat veranderen. Voor partners, vrienden, familie, mantelzorgers is het vaak moeilijk om te ontdekken hoe ze met deze gedaanteverandering om moeten gaan
Dementie komt steeds vaker voor. Een belangrijke reden is dat mensen steeds ouder worden. De statistieken laat ik maar even in het midden, maar de groep is wel groeiende. Ik wil hier aandacht besteden aan de omgangsmogelijkheden om in positief contact te blijven met de dementerende.
Ongeacht het soort dementie dat iemand heeft, het gaat bijna altijd gepaard met gedragsverandering. Ik wil hier de nadruk leggen op de laatste fase en hoe me om kan gaan met tegenwerking, agressie, geheugenverlies en emoties.
Tegenwerking Een voorbeeld uit de praktijk: Vader woont alleen, is erg in de war en zegt dat hij elke dag onder de douche stapt, maar dat blijkt helemaal niet waar te zijn. Thuiszorg wordt ingeschakeld om hem te helpen met douchen, maar hij weigert aan alle kanten om mee te werken en zegt dat hij het nog heel goed zelf kan. Tips hoe hiermee om te gaan: Leg douchespullen klaar en een briefje erbij dat er iemand komt helpen om vader te douchen. Leg een agenda op tafel met duidelijke dagen en schrijf bij de dagen dat de thuiszorg komt dat het douche dag is. Leg het wel uit, maar maak er geen lang verhaal van. Meer een vriendelijke mededeling dat er iemand zal komen om te helpen, zeg erbij dat deze persoon niet mee de douche in hoeft! Als men zelf vader wil helpen dan is het belangrijk niet te dwingen. Een goede vraag is b.v. Zal ik straks je rug wassen? Daar kun je zelf niet bij. Het is ook handig om de douche vast aan te zetten en te zeggen: het water loopt al en is al lekker warm. Afleidend, kort, lief en doortastend is beter dan zeggen: je stinkt, je hebt je al een week niet gewassen......In de praktijk komt deze manier van communiceren helaas veel voor.
Agressie Doe in geen geval agressief terug, neem afstand, loop even weg en tel tot tien. Verlaat als het mogelijk is de ruimte en blijf minstens tien minuten weg. Bij terugkomst over iets leuks beginnen te praten, wijzen op een leuke foto b.v. of een leuke herinnering ophalen. Blijf zoveel mogelijk van de reden van de boosheid vandaan en probeer eigen boosheid te onderdrukken. Bflijf vriendelijk en geduldig, de dementerende heeft zijn/haar emoties niet meer onder controle en die worden gesterkt als de ander ook boos doet.
Geheugenverlies De oudere met dementie weet steeds minder en voelt zich daardoor steeds meer verloren in deze snelle individualistische wereld. Het is belangrijk zoveel mogelijk hulpmiddelen aan te bieden die het geheugen vervangen. Een agenda, een duidelijke klok, een dagkalender, schriftelijke informatie vervangen door pictogrammen, ouderwetse muziek draaien, films en programma's van vroeger aanzetten i.p.v. moderne tv. Oude fotoboeken neerleggen, spullen van vroeger niet weggooien. De oudere weet vooral veel van vroeger en dit moet je stimuleren om het geheugen aan het werk te houden. Ga er niet tegenin als de oudere iets niet meer weet of zegt dat zijn/haar moeder nog leeft b.v. Luister ernaar en neem het zoals het gebracht wordt. Van tegenspraak wordt de oudere alleen maar onrustig en bang.
Emoties Iemand met dementie in het laatste stadium weet niet veel meer en is een groot deel van het geheugen en de cognitieve vaardigheden kwijt. Met emoties is dat anders, die blijven lang intact. Huilen, lachen, boos worden.....het kan allemaal. De oudere kan het niet meer benoemen dus is het aan de naaste om het te herkennen. Neem emoties serieus en probeer te achterhalen waarom iemand aan het huilen is. Wat is er gebeurd? Wie is langs geeweest? Wat is er gezegd? Soms kan er iets gebeurd zijn, b.v. een ruzie, dat een lange nasleep aan emotie heeft bij de dementerende terwijl anderen het al vergeten zijn. Negatieve gevoelens kunnen lang bljiven en hangen en het is helpvol als ze benoemd worden en er begrip voor getoond wordt. Naast benoemen kan me de oudere afleiden met positieve dingen, zoals de zintuigen positief stimuleren met fijne geuren, mooie kleuren en rustige muziek. Grapjes doen het ook altijd goed, lachen is een positieve emotie waarbij endorfine vrij komt en dat geeft een prettig gevoel en kan het nare gevoel doen vervagen.
Monika Eberhart
Verstelbare bedtafel op wielen € 55,-Dementie komt steeds vaker voor. Een belangrijke reden is dat mensen steeds ouder worden. De statistieken laat ik maar even in het midden, maar de groep is wel groeiende. Ik wil hier aandacht besteden aan de omgangsmogelijkheden om in positief contact te blijven met de dementerende.
Ongeacht het soort dementie dat iemand heeft, het gaat bijna altijd gepaard met gedragsverandering. Ik wil hier de nadruk leggen op de laatste fase en hoe me om kan gaan met tegenwerking, agressie, geheugenverlies en emoties.
Tegenwerking Een voorbeeld uit de praktijk: Vader woont alleen, is erg in de war en zegt dat hij elke dag onder de douche stapt, maar dat blijkt helemaal niet waar te zijn. Thuiszorg wordt ingeschakeld om hem te helpen met douchen, maar hij weigert aan alle kanten om mee te werken en zegt dat hij het nog heel goed zelf kan. Tips hoe hiermee om te gaan: Leg douchespullen klaar en een briefje erbij dat er iemand komt helpen om vader te douchen. Leg een agenda op tafel met duidelijke dagen en schrijf bij de dagen dat de thuiszorg komt dat het douche dag is. Leg het wel uit, maar maak er geen lang verhaal van. Meer een vriendelijke mededeling dat er iemand zal komen om te helpen, zeg erbij dat deze persoon niet mee de douche in hoeft! Als men zelf vader wil helpen dan is het belangrijk niet te dwingen. Een goede vraag is b.v. Zal ik straks je rug wassen? Daar kun je zelf niet bij. Het is ook handig om de douche vast aan te zetten en te zeggen: het water loopt al en is al lekker warm. Afleidend, kort, lief en doortastend is beter dan zeggen: je stinkt, je hebt je al een week niet gewassen......In de praktijk komt deze manier van communiceren helaas veel voor.
Agressie Doe in geen geval agressief terug, neem afstand, loop even weg en tel tot tien. Verlaat als het mogelijk is de ruimte en blijf minstens tien minuten weg. Bij terugkomst over iets leuks beginnen te praten, wijzen op een leuke foto b.v. of een leuke herinnering ophalen. Blijf zoveel mogelijk van de reden van de boosheid vandaan en probeer eigen boosheid te onderdrukken. Bflijf vriendelijk en geduldig, de dementerende heeft zijn/haar emoties niet meer onder controle en die worden gesterkt als de ander ook boos doet.
Geheugenverlies De oudere met dementie weet steeds minder en voelt zich daardoor steeds meer verloren in deze snelle individualistische wereld. Het is belangrijk zoveel mogelijk hulpmiddelen aan te bieden die het geheugen vervangen. Een agenda, een duidelijke klok, een dagkalender, schriftelijke informatie vervangen door pictogrammen, ouderwetse muziek draaien, films en programma's van vroeger aanzetten i.p.v. moderne tv. Oude fotoboeken neerleggen, spullen van vroeger niet weggooien. De oudere weet vooral veel van vroeger en dit moet je stimuleren om het geheugen aan het werk te houden. Ga er niet tegenin als de oudere iets niet meer weet of zegt dat zijn/haar moeder nog leeft b.v. Luister ernaar en neem het zoals het gebracht wordt. Van tegenspraak wordt de oudere alleen maar onrustig en bang.
Emoties Iemand met dementie in het laatste stadium weet niet veel meer en is een groot deel van het geheugen en de cognitieve vaardigheden kwijt. Met emoties is dat anders, die blijven lang intact. Huilen, lachen, boos worden.....het kan allemaal. De oudere kan het niet meer benoemen dus is het aan de naaste om het te herkennen. Neem emoties serieus en probeer te achterhalen waarom iemand aan het huilen is. Wat is er gebeurd? Wie is langs geeweest? Wat is er gezegd? Soms kan er iets gebeurd zijn, b.v. een ruzie, dat een lange nasleep aan emotie heeft bij de dementerende terwijl anderen het al vergeten zijn. Negatieve gevoelens kunnen lang bljiven en hangen en het is helpvol als ze benoemd worden en er begrip voor getoond wordt. Naast benoemen kan me de oudere afleiden met positieve dingen, zoals de zintuigen positief stimuleren met fijne geuren, mooie kleuren en rustige muziek. Grapjes doen het ook altijd goed, lachen is een positieve emotie waarbij endorfine vrij komt en dat geeft een prettig gevoel en kan het nare gevoel doen vervagen.
Monika Eberhart
Geen opmerkingen:
Een reactie posten