Montessorimateriaal en methode gebruiken voor mensen met dementie
In de Verenigde Staten zijn ze er al langer mee bezit. Montessorimateriaal en methode gebruiken om mensen met dementie aan te moedigen tot activiteiten.
De activiteiten zijn gebaseerd op de Montessorimethode van Maria Montessori.
Maria Montessori
Maria Montessori (1870-1952) was een Italiaanse arts en pedagoog die bekend werd door het naar haar genoemde Montessorionderwijs.
Als arts kwam ze in 1896 in aanraking met zwakbegaafde kinderen. Ze ging met deze kinderen werken door ze zoveel mogelijk hun zintuigen te laten gebruiken, voelen, zien, horen en ruiken. Haar doel was de kinderen te helpen een zo groot mogelijk deel van hun achterstand in te lopen. Montessori cilinders
Bij het begeleiden en helpen van de kinderen maakte ze gebruik van de methoden van twee beroemde Franse artsen, Jean Itard en Edouard Seguin.
Aanvankelijk gebruikte ze de methoden en materialen dus voor moeilijk lerende kinderen, later zou het geintroduceerd worden voor alle kinderen.
Methode gebruiken bij mensen met dementie
Als het mogelijk is om zwakbegaafde kinderen iets aan te leren d.m.v. zintuigen en zintuig gerichte materialen, waarom dan niet bij mensen met gevorderde dementie?
Je kan natuurlijk niet zeggen dat een zwakbegaafd kind hetzelfde is als iemand met gevorderde dementie, maar je kunt ze wel allebei stimuleren om basisvaardigheden te leren of zo lang mogelijk te behouden.. Denk hierbij aan simpele dingen als b.v. zelf eten en drinken.
Andere vaardigheden kunnen zijn, jezelf wassen, aankleden, tanden poetsen enz. enz.
De fout die we naar mijn mening maken bij mensen met gevorderde dementie is dat we de vaardigheden die ze nog hebben te snel afpakken. We zijn nogal geneigd dingen van ze over te nemen, vaak omdat het dan sneller gaat en we niet veel tijd hebben.
Kijk naar het onderstaande filmpje over het opnieuw aanleren de vaardigheid zelf eten.
Het principe is dus: stimuleren en zolang mogelijk behouden van basisvaardigheden.
Het Myers Research Institute heeft o.a. twee boeken uitgebracht met activiteiten gebaseerd op de Montessori methode.
In de boeken staan tal van activiteiten die volgens de Montessorimethode aangeboden kunnen worden.
Belangrijke punten bij het toepassen van de methode bij mensen met dementie
- Kijk altijd eerst wat het doel van de activiteit is
- Kijk naar iemands mogelijkheden (geestelijk en lichamelijk)
- Nodig de ander uit om mee te doen, het is geen moeten
- Geef een aantal keuzes, niet teveel anders is het niet te overzien
- Probeer alles uit te leggen door het voor te doen
- Werk van eenvoudig naar moeilijk
- Doe alles in kleine stapjes
- Er is geen goed of fout, het gaat om met plezier meedoen aan de activiteit.
Voorbeeld van activiteit gebaseerd op Montessorimethode
Bouten en Moeren
Een activiteit vooral voor mannen
De activiteit kan b.v. aangeboden worden aan iemand die vroeger in zijn werk, of hobbymatig, veel bezig was met bouten en moeren.
Doel
- Oefenen van de fijne en grove motoriek
- Herkennen van vertrouwde materialen
- Gebruik van bekende materialen stimuleren
Benodigde materialen
- Een dienblad (een effe kleur zonder patronen)
- Een smalle kom of doos
- 6 bouten van verschillende maten
- 6 bijpassende moeren in verschillende maten
Voorbereiding
- Leg de bouten op het dienblad
- Leg de moeren in een kom of doos
- Zet het dienblad voor de persoon met dementie
- Zet de kom of doos naast het dienblad aan de rechter kant, of links als de persoon waar het om gaat linkshandig is.
Uitvoering
Afhankelijk van het niveau kan de activiteit op verschillende manieren uitgevoerd worden.
Bij zeer gevorderde dementie en het ontbreken van begrip:
1- Pak een van de bouten
2- Laat zien hoe je er een moer bij zoekt en past
3- Als je de passende moer gevonden hebt, laat dan zien hoe je de moer op de bout draait
4- Nodig de persoon met dementie om een bout te pakken
5- Vraag om er een moer bij te pakken en te proberen deze op de bout te draaien
6- Stimuleer om het te blijven proberen tot de juiste moer gevonden is
7- Eenmaal een passende gevonden dan stimuleren om deze op de bout te draaien
8- De vorige stappen herhalen tot alle bouten een bijpassende moer hebben
9- Laat nu aan de persoon met dementie zien hoe je het weer van elkaar draait
10- Leg de losgedraaide bout en moer in de kom
11- Geef een bout met moer aan de persoon met dementie en nodig uit om het los te draaien, je kan het tegelijkertijd voordoen door zelf een moer van een bout los te draaien
12- Laat de persoon met dementie de bouten en moeren in de kom leggen
13- Herhaal de laatste stappen tot alles in de kom is
14- Praat over wat jullie gedaan hebben en bedank voor de hulp
Bij gevorderde dementie waarbij begrip nog aanwezig is
Inventariseer het begripsniveau van de persoon met dementie en pas de activiteit aan door b.v.
- Meer bouten en moeren van verschillende maten
- Leg de bouten en de moeren door elkaar de kom of op het dienblad zodat uitzoeken wat moeilijker is
- Laat de persoon met dementie de bouten en moeren uitproberen op maat en in verschillende bakjes leggen.
Tips om de persoon met dementie te stimuleren
- Geef de ander het gevoel belangrijk te zijn, dat zijn hulp echt nodig is. Het is geen moeten en ook geen test, het is samen aan iets werken
- Probeer het overzichtelijk te houden door de hoeveelheid bouten en moeren aan te passen aan het niveau van de persoon met dementie.
- Als er genoeg begrip is dan gesprekken voeren over bijpassende onderwerpen tijdens de activiteit. b.v. wat je allemaal met bouten en moeren kan doen, waar ze voor gebruikt worden, wat voor materiaal het is.
Aanvullende mogelijkheden
Makkelijker maken
- Leg een paar bouten en moeren door elkaar op een dienblad en vraag deze te sorteren, drie verschillende om mee te beginnen
- Maak de bouten vast aan voorgeboorde gaten op een houten plank
- Kies om het simpeler te maken één maat bouten en één maat moeren zodat het makkelijker is om te combineren.
Moeilijker maken
- Vraag de persoon met dementie om de bouten en de moeren op volgorde te leggen, oplopend en aflopend
- Bespreek met de persoon met dementie projecten waarbij de bouten en moeren nodig zijn en nodig uit te leggen welk gereedschap daarbij nodig is.
Links en meer informatie
De boeken van het Meyers Research Institute kunt u via hun website kopen ( klik hier) of via Amazon.
Op onderstaande links kunt u meer informatie vinden over de Montessori methode en dementie
Alzheimer.net
Wikipedia
Montessori for dementia
en uiteraard is er van alles te vinden via Google!
Monika Eberhart
Geen opmerkingen:
Een reactie posten